Natuurpark Wolvenberg helpt wateroverlast in Oud-Berchem tegen te gaan

Het regenwater dat op de Singel ter hoogte van Oud-Berchem en een stuk van de omliggende wijk valt, wordt binnenkort opgevangen in Natuurpark Wolvenberg. Het natuurlijk waterzuiveringssysteem daarvoor is nu klaar, en zal de buurt helpen behoeden voor wateroverlast. De groenaanleg rondom is al deels aangelegd, later dit najaar wordt deze verder afgewerkt met nog bijkomende beplanting. Het groen zorgt ervoor dat het volledige systeem zo natuurlijk mogelijk integreert in het landschap van park Brialmont.

Terugdringen wateroverlast Oud-Berchem

Oud-Berchem heeft bij hevige regenval vaak te kampen met wateroverlast. Met de aanleg van de waterzuiveringsinfrastructuur in Natuurpark Wolvenberg, onderdeel van Park Brialmont, willen we dit probleem terugdringen. Het ingenieuze systeem leidt vanaf nu regenwater afkomstig van de rijweg van de Singel en enkele straten langs de Uitbreidingsstraat in Berchem naar het park, om het daar te laten infiltreren. In totaal gaat het om de afwatering van 3,8 hectare verharding. Dit systeem ontlast Oud-Berchem van afstromend water en helpt zo de kans op wateroverlast te verkleinen. Het komt officieel in gebruik wanneer de rioleringswerken aan de Uitbreidingsstraat zijn afgerond.

Waterzuiveringsinfrastructuur in Wolvenberg
De waterzuiveringselementen worden zo veel mogelijk geïntegreerd in het park
links naast tekst
content

Uniek zuiveringsconcept

Regenwater komt niet helemaal zuiver tot bij het infiltratiesysteem. Om voldoende te zuiveren volstaat een natuurlijk waterzuiveringssysteem met planten niet. Daarom gaan we veel verder en gebeurt de zuivering op basis van een korrelvormig, stenig materiaal waar de vervuiling aan blijft kleven. Een duurzaam alternatief, aangezien het filterzand slechts om de 15 à 20 jaar gereinigd of vervangen moeten worden. Zo komt er gezuiverd water aan de infiltratiebekkens.

Het zuiveringsconcept werd ontwikkeld in nauw overleg met Aquafin en studiebureaus Sweco en CLUSTER. Het kent drie elementen:

  • een ontvangstbuffer langsheen de Singel, in de vorm van een langgerekte gracht met natuurlijk uitzicht (die zorgt voor een vertraagde toevoer naar de filter);
  • een grote filterbak, opgevuld met grind en afgewerkt met keien;
  • een infiltratiebekken, bestaande uit twee grote kommen, waar het water zachtjes in de grond zal infiltreren.

Integratie in park

De twee infiltratiekommen met een recreatieve functie bevinden zich centraal in het natuurpark en werden met dit doel reeds aangelegd in het kader van masterplan Park Brialmont. De kleinste van de twee is een avontuurlijke speelplek waar kinderen kunnen ravotten tussen rotsen en keien. De grootste is een multi-inzetbaar grasterrein waar onder andere gesport kan worden. Als de nood hoog is, zullen de kommen worden ingezet voor waterberging om de buurt te behoeden voor wateroverlast. Op dergelijke moment zijn ze enkele dagen niet bruikbaar voor recreatieve en sportieve activiteiten. Dit zal slechts sporadisch gebeuren.

Waterzuivering geïntegreerd in Park Brialmont

Alle waterzuiveringselementen worden zo veel mogelijk geïntegreerd in het park door ze specifieke natuur- en belevingswaarden toe te bedelen en de filterconstructie als een avontuurlijk speelelement uit te voeren. Daarnaast werd ook de nodige groenaanleg voorzien. Zo is de zone rond het waterzuiveringssysteem ingezaaid met een zaadmengsel van inheemse kruiden en grassen, die de daar reeds spontaan groeiende gewassen zullen aanvullen. Het gaat om planten die een belangrijke nectarbron zijn voor vlinders en andere insecten. Een deel van de groenaanleg is nu reeds gebeurd, en een deel later dit najaar.  

Monitoring van nieuwe methode

Het zuiveren van afstromend water staat nog in de kinderschoenen. De stad werkt samen met Aquafin een monitoringsprogramma uit. Op regelmatige basis zullen staalnames van het toestromende en  gezuiverde water duidelijk moeten maken hoe goed de zuivering werkt en wat de verdere opportuniteiten zijn.

Meer info

Het plan voor Park Brialmont (ontwikkeling van de gebieden De Villegas, Wolvenberg en Brilschans) werd opgemaakt door CLUSTER en Witteveen+Bos, in samenwerking met Natuurpunt. AG Vespa, het autonoom gemeentebedrijf voor vastgoed en stadsprojecten Antwerpen, coördineert de ontwikkeling van Park Brialmont. Op dit moment wordt volop gewerkt aan fase 2 van Park Brialmont, die  deelzones van Wolvenberg en het Brilschanspark omvat. Meer info lees je hier op de projectpagina.

Gerelateerd

De Brilschansvijver in Park Brialmont
Project

Park Brialmont

Publieke ruimte, Gebiedsontwikkeling

Eén groot 'groen hart' in het district Berchem.

Bosschagelandschap
Project

Groene Singel

Publieke ruimte, Gebiedsontwikkeling

Het verhaal van de Groene Singel speelt zich af in de ruimte tussen de 19de-eeuwse binnenstad en de 20ste-eeuwse buitenstad.