33 antieke kroonluchters van het Schoon Verdiep een voor een gerestaureerd

Donald De Witte, de Antwerpse antiekhandelaar gespecialiseerd in antieke verlichting, restaureert de kroonluchters van het Schoon Verdiep. Hij haalt de 33 pronkstukken een voor een naar zijn atelier en herstelt ze minutieus in hun oorspronkelijke staat. “Ik restaureerde mijn eerste luchter toen ik 29 jaar oud was, intussen heb ik 25 jaar ervaring. En deze opdracht is werkelijk fantastisch voor een rasechte Sinjoor als ik.”

Ik hou van de geschiedenis van mijn werk

Donald van Antiques Donald De Witte herstelt al 32 jaar antieke verlichting in zijn prachtig pand boordevol geschiedenis (en luchters) op de Mechelsesteenweg in Antwerpen. “Ik vind het ongelofelijk dat de luchters die ik hier dagelijks in handen heb een heel leven achter zich hebben. Wie maakte ze? Voor wie? En waar hingen ze al die tijd? Veel van die luchters werkten in eerste instantie op gas, bijvoorbeeld. In Antwerpen werden huizen pas vanaf 1900 voorzien van elektriciteit. De luchters op gas, moesten op dat moment allemaal worden omgevormd. Een klus waar mijn stiefgrootvader nog aan meewerkte, trouwens.” verhaalt Donald.  

Kristallen van de luchters van het stadhuis
Donald poetst alle kristallen
links naast tekst
content

Een voor een, stuk voor stuk

Voor de stad restaureert Donald maar liefst 33 luchters, allemaal van op het Schoon Verdiep. “Ik krijg 2,5 jaar tijd om deze opdracht te realiseren. Dat moet ook, want ik werk helemaal alleen. Gelukkig kan ik voor het transport van de grote luchters rekenen op de hulp van mijn zoon, want dat lukt gewoonweg niet met twee handen. Ik restaureer alle luchters een voor een. Ik trok bij de start van de opdracht naar het stadhuis om alle losse kristallen van hun structuur te knippen en in de juiste dozen te bewaren. Anders zouden meerdere kristallen gesneuveld zijn tijdens het vervoer. Alle luchters worden tijdelijk bewaard in een depot. Van daaruit ga ik ze een voor een ophalen om ze hier in mijn atelier te restaureren. Ik verwijder eerst alle resterende kristallen en haal de luchter helemaal uit elkaar. Dan verwijder ik de oude elektrische draad uit alle armen, reinig de dragende structuur en werk bij waar nodig. Vervolgens zet ik alles weer in elkaar en test de nieuwe bedrading met een ohmmeter. Daarna poets ik alle kristallen, rijg ze allemaal weer aan elkaar met vergulde koperdraad en hang ze terug. 99% van het originele kristal is nog aanwezig en wat tekort is, vul ik aan met kristallen uit mijn stock. Ik vond ook verschillende losse kristallen terug in de kristallen schoteltjes van de luchters, het werk van secure poetsvrouwen.”

Brandende luchter
Donald heeft 2,5 jaar tijd om alle luchters te restaureren
rechts van tekst
content

Verlichting uit de 18de eeuw

Tussen de collectie van het stadhuis bevinden zich 4 grote hallantaarns in loodglas die dateren van 1884, het moment waarop het stadhuis van gasaansluitingen, en dus licht, werd voorzien. “Ik renoveerde ook al 4 bronzen neorenaissance luchters uit de trouwzaal”, vertelt Donald. “Zij dateren ook van toen, want ik zie dat ze ook nog op gas hebben gewerkt. Het oudste pronkstuk is een grote 18de-eeuwse Luikse luchter met 16 armen en twee verdiepingen.  De 24 andere luchters zijn stuk voor stuk tot de verbeelding sprekende kristallen luchters, de ene al groter dan de andere.”

Een geduldige en breekbare job

“Het moeilijkste aan de job is elke keer weer de oude stoffen elektrische draad verwijderen”, legt Donald uit. “Die zit er vaak al 60 jaar in en is helemaal verduurd. Doe je dit niet helemaal goed, dan blijft er stof in de armen van de luchter achter en dan krijg je er nooit nog een nieuwe draad in. En dan, die 4 grote luchters vanuit de receptiezaal… Ze zijn 1.80 m hoog, tellen 4 verdiepingen en 32 lampen. Deze luchters stuk voor stuk afbreken en van nul weer opbouwen, dat was een uitdaging. Ook die 4 lantaarns in loodglas maakten me meer dan eens zenuwachtig. Het loodglas is super fragiel. Bij de eerste had ik het echt moeilijk, maar toen ik aan nummer 4 toe was, ging het vanzelf. Sommige van die luchters zijn 150 jaar oud, die hebben wat meegemaakt hé.”

Wil je meer weten over de grote renovatie- en restauratiewerken en de toekomst van het stadhuis van Antwerpen? Lees er alles over in dit uitgebreide achtergrondartikel.

Gerelateerd

Het stadhuis met Brabofontein op de Grote Markt.
Project

Stadhuis van Antwerpen

Publieke gebouwen

Het bekendste huis van 't stad is toe aan een grondige restauratie.