Het project ‘Cultuurpark’ werd in 2006 in het strategisch ruimtelijk structuurplan (s-RSA) aangeduid als onderdeel van de strategische ruimte ‘zachte ruggengraat’ en als onderdeel van het programma ‘Singel Zuid’ binnen de strategische ruimte ‘Groene Singel’. Het project omvatte de kunstsite ‘De Singel’, het Wezenberg zwembad en het gerenoveerde Colmar restaurant intra muros en werd extra muros afgebakend door de Gérard Le Grellelaan, de Vogelzanglaan, de Jan Van Rijswijcklaan en de Ring.
Voor de zone extra muros met functies zoals Antwerp Expo, Hotel Crown Plaza en een tankstation, wordt in 2021 een ruimtelijke uitvoeringsplan (RUP) opgestart: RUP Vogelzang.
Waarom dit project?
De stad Antwerpen wil met het RUP Vogelzang uitvoering geven aan de visie uit het s-RSA voor het zuidelijke deel van het Cultuurpark en zo het ontwikkelingskader vastleggen voor de duurzame ontwikkeling van het gebied als cultuur-recreatieve toplocatie.
De directe aanleiding stelde zich in 2018 toen de gemeenteraad een gunstig planologisch attest afleverde aan Antwerp Expo en zo toelating gaf voor een nieuwe hal (hal 5). In 2009 werd een omgevingsvergunning afgeleverd en de nieuwe hal gerealiseerd.
Na het afleveren van een gunstig planologisch attest dient de stad dat planologisch attest te vertalen in een RUP. De stad Antwerpen besliste in 2020 om het RUP op te maken voor een ruimere plancontour. Op die manier kan de ontwikkeling van de site van Antwerp Expo binnen een bredere context gekaderd worden.
Wat gebeurt er?
In 2015-2016 werd een ruimtelijk kader uitgewerkt door ontwerpteam TV MAKH, een speciaal voor deze opdracht opgericht team bestaande uit Maxwan, Karres & Brands, Hub, Universiteit Antwerpen en Goudappel Coffeng. Dat kader legt de randvoorwaarden vast voor de ontwikkeling van dit gebied.
Eind 2020 beslist stad Antwerpen om een RUP Vogelzang op te starten. Het plangebied van het RUP Vogelzang omvat het gebied extra muros van het project Cultuurpark met name het bouwblok afgebakend door de Gérard Le Grellelaan, de Vogelzanglaan, de Jan Van Rijswijcklaan en de Ring. Met het RUP Vogelzang wordt een concrete volgende stap gezet in de ontwikkeling van het plangebied als cultuur-recreatieve toplocatie en in de realisatie van het ruimtelijk raamwerk van TV MAKH.
Naast de mogelijkheden voor de ontwikkeling van Antwerp Expo en Hotel Crown Plaza wordt de ruimtelijke ontwikkeling van het binnengebied tussen deze sites in het planproces meegenomen. De versterking van de publieke (zachte) verbindingen, afgestemd op de visie voor het Ringpark Groene Vesten, zal de relatie tussen de verschillende sites binnen het Cultuurpark versterken. Het RUP Vogelzang zal een veerkrachtig en toekomstgericht plan vormen dat de basis zal zijn voor de verdere duurzame ontwikkeling van het plangebied als een ruimtelijk samenhangend geheel.
Wat is een RUP?
Een RUP is een juridisch afdwingbaar document dat in concrete richtlijnen zegt wat er wel en niet kan in een afgebakend gebied. Een RUP bepaalt waar en hoe er in de toekomst gebouwd en verbouwd mag worden, maar ook waar ruimte is voor groen en recreatie. Alle toekomstige ontwikkelingen moeten passen binnen de voorwaarden van dit plan. Een RUP start met de opmaak van een start- en procesnota. Dat is een juridisch document dat de doelstellingen en de visie voor het gebied weergeeft. Tegelijk worden mogelijke effecten op het milieu onderzocht, zoals mobiliteit, landschap en kwaliteit voor mens en natuur. De start- en procesnota worden voorgelegd tijdens een periode van 60 dagen waarin iedereen suggesties kan geven.
Alle informatie over het RUP staat op de website van stad Antwerpen.
Uitgangspunten startnota RUP Vogelzang
In de startnota worden vier ruimtelijke concepten meegenomen voor het plangebied: een ruimtelijk programmatorisch evenwicht, bereikbare en kwalitatieve open ruimte, collectieve parkeervoorzieningen en het verleggen van de Vogelzanglaan.
- Ruimtelijk programmatorisch evenwicht
- Er wordt ingezet op een ruimtelijk en programmatorisch haalbaar evenwicht tussen de groene ruimte en het toekomstperspectief voor de aanwezige functies.
- Antwerp Expo ligt in het plangebied. Het RUP zal de ruimtelijke randvoorwaarden en stedenbouwkundige principes voor de herontwikkeling vastleggen.
- De hoeken Vogelzanglaan-Gérard Le Grellelaan en Vogelzang-Jan Van Rijswijcklaan worden als potentiële verdichtingslocaties verder onderzocht.
- Hotel Crowne Plaza kan zijn huidige functies op locatie uitbreiden.
- Bereikbare en kwalitatieve open ruimte
- Het plan omvat ook de bestendiging en de structurering van zachte verbindingen in het plangebied en het versterken van de groenstructuur in relatie met Ringpark Groene Vesten.
- Collectief parkeren
- Binnen het plangebied wordt er gezocht naar een locatie voor collectieve parkeervoorzieningen in een parkeergebouw en/of op het dak van de te ontwikkelen functies.
- Verleggen Vogelzanglaan
- De noodzaak en wenselijkheid om de Vogelzanglaan te verleggen, wordt verder onderzocht.
Wie werkt eraan mee?
Stad Antwerpen maakt het RUP op en gaf aan AG Vespa, als projectregisseur voor de ontwikkeling van het Cultuurpark, de opdracht om het planproces mee te begeleiden.
Ontwerpteam TV MAKH (Maxwan, Karres & Brands, Hub, Universiteit Antwerpen, Goudappel Coffeng) heeft in 2016 het ruimtelijk kader uitgewerkt dat de randvoorwaarden vastlegt voor de ontwikkeling van het Cultuurpark.
Studiebureau Sweco zal instaan voor de begeleiding van de uitwerking van het RUP. Adviesbureau Kenter zal instaan voor de opmaak van de bijhorende plan-m.e.r.
