Project in de kijker: Centers Borgerhout

De herontwikkeling van de centers gebeurt in fases. In november 2018 werden de eerste 19 centers opgeleverd. Afhankelijk van het succes en het beschikbare budget volgt in latere fases de renovatie van de 40 overige ruimtes. Aan de ontwerper werd daarom eerst gevraagd een totaalvisie te ontwikkelen voor de volledige centerstrip. De renovatie van de strip bepaalt immers de vernieuwde aanblik en beleving van een halve kilometer straat. Hierbij werd bijzondere aandacht gevraagd voor de afstemming op het gebruik van de stoep, het vernieuwd straatprofiel, het doortrekken van het  fiets- en voetpad in de groenzone en de aanpak van de enkele open bogen die een rol hebben als onderdoorgang of extra publieke verblijfsruimte.

De renovatiewerken van de eerst reeks centers startten in november 2017 en omvatten onder andere de reiniging van historisch metselwerk en de natuursteen alsook stabiliteitswerken, waterwerende werken, de plaatsing van betonvloeren, gevelschrijnwerk en luifelconstructies, net als beglazing en aluminium buitenschrijnwerk, ventilatie, elektriciteit en water.

Bij de oplevering eind 2018 stapten 12 creatieve uitbaters mee in het project met een diverse mix aan activiteiten: een winkel met tweedehands kinderkleding en geboortelijsten, een pottenbakkerij, een ambachtelijke bierbrouwerij, een houtsnijder, een lab voor craft soda's waar je ook kan genieten van koffie of alcoholvrij bier en nog veel meer. 

Voor de uitbaters werd een center ingericht als centrale voorzieningencenter. Deze voorziet alle concessiehouders van een kleine keuken en sanitair.

Daarnaast wordt ook een center gebruikt als buurtfietsenparking. Buurtbewoners kunnen een plaats voor hun fiets huren bij MPA, het mobiliteitsbedrijf van de stad.

Om verschillende invullingen mogelijk te maken ontwikkelde NU architectuuratelier drie types centers die variëren in oppervlakte en de wijze waarop ze al dan niet met een uitbouw gekoppeld kunnen worden. Door de keermuren van de spoorwegberm getrapt uit te voeren wordt de beschikbare ruimte gemaximaliseerd.

Het project ‘Centers Borgerhout’ is veel meer dan een klassiek bouwproject. Het is een maatschappelijk project dat een verloederde straat nieuw leven inblaast. Het werd in de startblokken gezet door een bewonersbrief in 2012 waarin de wantoestanden in de Engelselei werden aangekaart: zwerfvuil, sluikparkeren, dichtgetimmerde donkere vochtige holtes, garagepoorten, drugstransacties, illegale bewoning, weinig sociale controle en meldingen van overlast. 

Als antwoord hierop maakte het team stadsprojecten van AG Vespa een verkenningsnota en ging hiermee aankloppen bij het Vlaams stadsvernieuwingsfonds voor conceptsubsidies. Met dit extra onderzoeks(geld), werd in 2014 een haalbaarheidsstudie uitgevoerd door Artgineering. Hierin werden de basisvragen voor het project beantwoord: is bouwen onder het spoorweggewelf haalbaar, verhuurbaar en betaalbaar: ja! 

AG Vespa maakte daarop een ambitieuze projectdefinitie op waarin alle adviezen en bemerkingen aan bod komen van alle betrokken partners. Ons bedrijf stroomlijnde in een doordacht overlegmodel de communicatie tussen Vlaanderen, Stedenbouw, Monumentenzorg, Infrabel, district Borgerhout, de buurtbewoners, de architect en tot slot de huurders in alle fasen van dit project.