De vergroening van het administratief centrum den Bell op het Zuid is in volle gang. Groendaken en een bloeiende binnentuin spelen een cruciale rol in het nieuwe ontwerp. Technisch specialist Simon Mortelmans vertelt er in onderstaand interview alles over.
Dag Simon, wat is jouw rol in dit project?
“Met mijn bedrijf B-GT werk ik in onderaanneming van bureau OMGEVING, de ontwerper van het project. Mijn verantwoordelijkheid ligt bij de technische uitwerking van de groendaken en het hemelwaterbeheer. En belangrijk om meteen te vermelden: het binnenplein van den Bell beschouwen we ook als een groendak, aangezien het fungeert als het dak van de parkeergarage eronder.”
Kan je kort vertellen waarom vergroenen zo belangrijk is?
“Tot nu toe was den Bell een volledig versteende site, met enkel een aantal boomvakken. Het doel van het project is om het geheel klimaatrobuuster te maken. Vergroening draagt bij aan een verhoogde biodiversiteit en heeft een verkoelend effect. Ook duurzaam waterbeheer speelt hierbij een cruciale rol. We streven ernaar om al het hemelwater zoveel mogelijk te hergebruiken of te bufferen en vertraagd af te voeren, gezien er infiltratie mogelijk is. Dit vermindert de belasting op de riolering, voorkomt overstromingen bij extreme neerslag en reduceert de irrigatiebehoeften van de beplanting.”


Het binnenplein moeten we dus ook als groendak beschouwen?
“Klopt. Het is het dak van de parkeergarage eronder. Er zijn hier en daar wel zones met volle grond, maar die zijn bij de aanleg waterdicht afgewerkt om insijpeling in de kelderverdieping te vermijden. Het binnenplein moet bijgevolg als daktuin ingericht worden. Na een grondige inventarisatie en stabiliteitsstudie hebben we ook hier voor een retentiedak gekozen.”
Worden er dan opnieuw meanderende drainageplaten voorzien?
“Nee, voor het retentiedak op het binnenplein wordt naast een vertraagde afvoer ook een gedeelte van het water effectief op het dak vast gehouden. Dit realiseren we met behulp van een volumineuze bufferlaag, opgebouwd uit drukvaste, koppelbare kunststof units onder de groenzones. Al het hemelwater van de groenzones én de verhardingen wordt naar deze retentielaag afgevoerd. Via een capillair geotextiel wordt het water uit de bufferlaag naar het substraat getransporteerd en is hergebruik door de beplanting mogelijk.”
Hoeveel neerslag ga je met alle regendaken op den Bell kunnen hergebruiken en bufferen?
“De neerslag die nu valt op de volledige site van den Bell stroomt integraal naar de riolering, zonder vertraging. Zodra de werken voltooid zijn, zal 30% van de neerslag hergebruikt worden door de beplanting. Van de overige 70% die naar de riolering gaat, wordt ongeveer de helft vertraagd afgevoerd. Je mag daarbij niet vergeten dat een groot gedeelte van de daken niet vergroend kan worden door de beperkte draagkracht. Het binnenplein op zich is zeker klimaatrobuust. Dit retentiedak is bestand tegen een neerslagbui die eens om de 50 jaar voorkomt, wat verder gaat dan de huidige wettelijke vereisten. Je mag gerust zeggen dat zowel AG Vespa als stad Antwerpen een voortrekkersrol spelen met dit project.”
En wat met periodes van extreme droogte? Ga je dan extra water moeten geven aan de planten?
“De groendaken op de gebouwen zullen niet geïrrigeerd worden, gezien we werken met een droogteresistente beplanting. Als het retentiesysteem op het binnenplein volledig leeg zou geraken, gebeurt er een automatische bijvulling vanuit de hemelwaterput. Als die leeg is, zullen we stadswater moeten gebruiken. Maar dat zal naar verwachting niet snel gebeuren.”
Ik begrijp dat er ook gevels vergroend worden?
“Dat klopt. We laten klimplanten groeien langs blinde gevels en voorzien een grote pergola centraal op het plein. Dat gaat esthetisch een enorm verschil geven.”
Het binnenplein zal er binnenkort heel wat groener uitzien. Zal er nog gebasketbald kunnen worden?
“Zeker. De sociale functie is door bureau OMGEVING mee geïntegreerd in het ontwerp. Er komt ook een uitgebreide zone met zitgelegenheid en plantenbakken, zodat je tussen het groen kan eten en ontspannen. Via stapstenen zal je door de groene zones kunnen wandelen. Het zal een totaal andere beleving worden.”
Wanneer kunnen stadsmedewerkers en de buurtbewoners genieten van deze vergroening?
“Tegen midden oktober 2024 willen we klaar zijn met de werken. Vanaf dan kunnen de planten langzaam maar zeker beginnen groeien en bloeien.”

Dit project wordt gerealiseerd met de steun van:
