Project in de kijker: districtshuis Antwerpen

De opening van het districtshuis en het stadsloket in mei 2021 was het eindpunt voor een bouwproject dat startte in 2009 en stapsgewijs werd uitgebreid om een harmonieus geheel te creëren. Eerder werd al het Harmoniepark heraangelegd en het fonteinmomument Peter Benoit gerestaureerd. In de gerenoveerde oranjerie baat Nives een bakkerij en lunch- en aperozaak uit met de nadruk op verse, lokale en huisgemaakte producten. De gebouwen, het monument en het park spelen allemaal op elkaar in.

Decentralisatie in harmonie met de inwoners

Het gerestaureerde Harmoniegebouw doet dienst als het nieuwe districtshuis van district Antwerpen. Het district wil de historische parel zo veel mogelijk delen met de inwoners. Zo doet de grote Harmoniezaal naast het stadsloket ook dienst als polyvalente zaal. De huwelijksjubilarissen worden hier elk kwartaal uitgenodigd voor een feest. En jaarlijks worden de nieuwe inwoners en nieuwe burgers er ontvangen om kennis te maken met het district, het districtsbestuur en de districtswerking. Om de zaal optimaal te ontsluiten naar de bewoners toe is er ten slotte ook de mogelijkheid om kleinschalige optredens en tentoonstellingen te organiseren in het gebouw.

Klanten verderhelpen in de beste infrastructuur

Het gerestaureerde monument heeft ook een nieuwe functie als stadsloket. De loketten verhuisden van de Lange Gasthuisstraat naar deze historische parel voorzien van de meest moderne infrastructuur. De locatie is ruim en licht wat zorgt voor een aangename wacht- en loketbeleving in alle privacy. Klanten worden op afspraak verdergeholpen aan 23 loketten, waaronder 3 afhaalcounters voor wie na een eerdere aanvraag een document komt afhalen en 2 afgesloten loketten waar gevoelige dossiers in alle rust en privacy kunnen besproken worden tussen klant en medewerker. Links is er een selfservicehoek. Daar kunnen klanten aan de slag met alle digitale dienstverlening die de stad nu en in de toekomst ontwikkelt. Wie een afspraak maakt voor een loketbezoek zal ook Charlie tegenkomen. Deze onthaalrobot wijst klanten de weg naar het toilet, het borstvoedingslokaal en de EHBO-koffer, maar biedt ook hulp bij het nemen van een pasfoto, het afdrukken van een wachtticket of het gebruik van de attestenzuil. Charlie is een innovatieproject en leertraject voor de stad in haar constante zoektocht naar het verbeteren en vernieuwen van de dienstverlening. 

Antwerpen-Harmonie is ook het eerste volledig cashless stadsloket in Antwerpen. Dit betekent dat klanten er voor een nieuwe identiteitskaart, reispas of rijbewijs kunnen betalen met een bankkaart of smartphone, maar niet meer met cash geld. De locatie is even vlot bereikbaar met het openbaar vervoer als in het stadscentrum, heeft een ruime fietsenstalling en een Velo-station vlakbij. Het gebouw is tot slot volledig aangepast en toegankelijk voor klanten met een beperking.

Meerjarenpremieovereenkomst voor restauratie van historische districtshuizen

De restauratie van de Harmonie kadert in de meerjarenovereenkomst voor de restauratie van historische districtshuizen die in het voorjaar van 2017 gesloten werd tussen de Vlaamse overheid en de stad. De Vlaamse overheid kende een erfgoedpremie toe van bijna 6,4 miljoen euro. Daarvan ging ruim 3,3 miljoen euro naar Harmonie. Ook de werken aan de historische districtshuizen van Borgerhout, Ekeren, Merksem, Hoboken en Wilrijk kaderen hierin. Deze districtshuizen zijn allemaal beschermd als monument.

Geschiedenis van zaal Harmonie

Het neoclassicistische gebouw was oorspronkelijk een zomerlokaal van de Koninklijke Maatschappij der Harmonie. Deze vereniging van muziekliefhebbers kocht in 1844 de gronden. Archictect Pieter Dens ontwierp het gebouw dat in juli 1846 feestelijk werd ingehuldigd. In 1923 kocht stad Antwerpen de site aan en veranderde ze de tuin in een publiek stadspark. Gedurende tientallen jaren behield de zaal zijn functie als concert- en evenementenzaal. In 1997 werden de gebouwen als monument beschermd en in november 2016 keurde het Agentschap Onroerend Erfgoed een beheersplan voor de projectzone Harmonie goed waarbij de erfgoedwaarde centraal staat. In dat kader stond AG Vespa in voor de restauratie van de gebouwen en de heraanleg van het park. Het verleden van de Harmonie als concertzaal vinden we vandaag nog terug in de naamgeving van de vergaderzalen die allemaal genoemd zijn naar musici uit de rijke Antwerpse muziekgeschiedenis.

Het Harmoniepark met het fonteinmonument Peter Benoit

Het historische landschapspark Harmonie is 1,8 hectare groot en werd in 2015 helemaal vernieuwd. Een open grasveld voor zaal Harmonie versterkt de link tussen het park en het gebouw. Twee nieuwe doorgangen zorgen voor een betere aansluiting met de buurt en het aangrenzende Albertpark. Kinderen kunnen er naar hartenlust spelen in 3 speelzones en de grote gebogen zitbanken vormen de ideale plek om te ontspannen. In het park staat ook het fonteinmonument ter ere van Peter Benoit (1834-1901), een van de meest toonaangevende Vlaamse muzikanten. Antwerps architect Henry van de Velde ontwierp de art-decofontein ter ere van hem. De fontein stond oorspronkelijk op de Frankrijklei voor het operagebouw, maar verhuisde in 1951 naar de zuidelijke hoek van het Harmoniepark aan de Mechelsesteenweg. Het werk werd in 1997 geklasseerd als monument en is in 2017 in zijn originele staat hersteld.